Færsluflokkur: Stjórnmál og samfélag

Röddum sem krefjast úrsagnar úr EES fjölgar

Umræðan um orkupakka ESB og ískyggileg niðurstaðan (ráðamenn jafnvel að spá í þann 4.) hefur auk­ið efasemdir um EES-samn­inginn.

Skoðana­könnun á vef Útvarps Sögu virðist benda í þessa átt. Þar var spurt í gær og til há­deg­is í dag: "Á Ísland að ganga úr EES?"

Svörin voru mjög ein­dregin:

79,69% Já   

18,32% Nei    

1,99%  Hlutlaus

Andinn meðal hlustenda stöðvarinnnar hefur mjög verið gegn 3.orkupakkanum, yfir 90% í nýlegri könnun.*

En að mati undirritaðs, sem hann er ekki einn um, hefur fátt á seinni árum aukið jafnmikið tortryggni gagnvart EES-samningnum eins og orkupakkamálið allt á þessu ári. Ekki hefur verið sýnt fram á neina gagnsemi innihalds þessa pakka fremur en þess fyrsta og annars fyrir okkur Íslendinga. Einþykkni aðstandenda þriðja pakkans og viljaleysið til að fresta málinu um nokkrar vikur, sem og fréttir um undirbúning sæstrengsmála og afar kostnaðar­samra vind­myllu­garða, sem munu ekki borga sig nema til komi sala rafmagns úr landi, allt eykur þetta tor­tryggni varfærinna manna, sem eins og heiðurs­maðurinn Ásmundur Friðriksson alþm. vilja ekki taka neina áhættu með fullveldi Íslands og fulla stjórn okkar á náttúruauðlindum okkar fagra lands.

En orkupakkamenn geta eignað sér drjúgan hlut í ástæðum þess, að menn skoða nú uppsögn EES-samningsins með vaxandi áhuga! Þau mál má einnig skoða í samhengi við aðra þróun heimsviðskipta, sem átt hefur sér stað og nánar verður fjallað um hér í nýrri grein.

* Sbr. HÉR 

Jón Valur Jensson.


Samþykkt þriðja orkupakkans felur í sér opið framtíðar-samþykki við raforku-sæstreng (með viðauka)

En talsmenn stjórnarflokkanna keppast hver um annan þveran um að af­neita þessari staðreynd, og ESB-hneigðir vinstri flokkar taka undir sama skræka söng hinna fáfróðu.

Stað­reynd­in liggur fyrir í orku­pakk­anum sjálf­um, mark­miðs­lýsingu hans í inn­gangs­orð­un­um, sem og í ákvæðum þar um, að ekki megi hindra raforku­flutning yfir landamæri. Vitaskuld er þar átt við raflínur milli landa, og þegar um þau lönd er að ræða, sem aðskilin eru með hafi, þá eru þær raflínur (eins og nú þegar er að finna hjá nágranna­þjóðum okkar) í formi sæstrengs.

Þetta má og þarf að rökstyðja miklu ýtar­legar, og það verður líka gert með viðauka við þennan pistil.

PS.  Óvænt er nú umræðu lokið um málið, "fleiri eru ekki á mælendaskrá," var þingforseti (WÞÞ) að tilkynna og boðaði atkvæðagreiðslu um málið nk. mánudag, um leið og hann sleit þingfundi rétt í þessu, kl. 19.35.

V I Ð A U K I

Skúli Magnússon, héraðsdóm­ari við Héraðs­dóm Rvíkur og fyrrv. skrif­stofu­stjóri EFTA-dóm­stóls­ins, hafn­ar rök­um um að lagn­ing sæ­strengs teng­ist þriðja orku­pakk­anum.

Bless­aður lög­fræð­ing­ur­inn gengur þarna fram hjá því, að strax í upp­hafi 1. gr. reglu­gerð­ar EVRÓPU­ÞINGS­INS OG RÁÐSINS (EB) nr. 714/2009 segir svo [feitletranir JVJ]:

"Efni og gildissvið

Markmiðið með þessari reglugerð er að:

a) setja sanngjarnar reglur um raforkuviðskipti yfir landamæri

og auka þannig samkeppni á innri markaðinum með raforku

að teknu tilliti til sérkenna landsbundinna markaða og

svæðismarkaða. Þetta felur í sér að komið verði á

fyrirkomulagi vegna jöfnunargreiðslna fyrir raforkuflæði

yfir landamæri og að settar verði samræmdar meginreglur

um gjöld vegna flutnings yfir landamæri og úthlutun

tiltækrar flutningsgetu samtengilína milli landsbundinna

flutningskerfa, ..."  

----Við sjáum vitaskuld fyrir okkur, að hafa megi raforkuviðskipti yfir landamæri t.d. Belgíu og Frakklands. Það verður ekki gert með því að flytja risa-rafgeyma í löngum flutningalestum yfir landamærin. Það þarf ekki að nefna það, að vitaskuld er þetta gert með RAFLÍNUM. En ef Ísland á að verða undirsett þessari reglugerð, þá verður rafmagn vitaskuld ekki flutt héðan með öðru móti en með þess háttar raflínum, sem eru í formi SÆSTRENGS. Lögfræðingur, sem þykist ekki skilja eða viðurkenna þetta, er eins og blindur á sinn lagalega texta. 

----Og ekki er þetta aðeins (orðrétt) "markmiðið með þessari reglugerð", heldur fylgja henni líka ákvæði 19.gr. um að "eftirlitsyfirvöld skulu vinna saman og með framkvæmdastjórninni og stofnuninni til að uppfylla markmið þessarar reglugerðar, eftir því sem við á, í samræmi við IX. kafla tilskipunar 2009/72/EB," og í 21. gr.: "Með fyrirvara um 2. mgr. skulu aðildarríkin setja reglur um viðurlög við brotum gegn ákvæðum þessarar reglugerðar og gera allar nauðsynlegar ráðstafanir til að tryggja að þeim ákvæðum sé beitt...."

----Ennfremur í almennum ákvæðum í I. viðauka við reglugerðina: "Flutningskerfisstjórar skulu leitast við að samþykkja öll viðskipti, þ.m.t. þau sem tengjast viðskiptum yfir landamæri."

----Ennfremur í 4.gr. reglugerðarinnar: "Allir flutningskerfisstjórar skulu starfa saman á vettvangi Bandalagsins í Evrópuneti raforkuflutningskerfisstjóra til að stuðla að tilkomu og starfsemi innri markaðarins á sviði raforku og viðskiptum yfir landamæri og til að tryggja bestu stjórn, samhæfðan rekstur og trausta tæknilega þróun evrópska raforkuflutningsnetsins."

----Kýs Skúli Magnússon að vera blindur á þessar staðreyndir í þeim afleita þingsályktunarpakka, sem nú er reynt að narra alþingismenn til að samþykkja? AUGLJÓSLEGA eru þarna ákvæði sem mæla fyrir um  raforkuviðskipti yfir landamæri, með RAFLÍNUM, sem í tilfelli eylandsins Íslands hlýtur að vera í formi SÆSTRENGS eða SÆSTRENGJA. Allar fullyrðingar um, að þriðji orkupakkinn feli EKKI í sér sæstrengi, eru því RAKIN LYGI, sem enginn lögfræðingur á að leggja nafn sitt við, hversu mikið sem honum kann að vera boðið í vel smurða þókknun fyrir sérálit sem gangi í þessa átt!

Í reglugerð Evrópusambandsins nr. 702/2009 frá 13. júlí 2009, um að koma á fót Samstarfsstofnun eftirlitsaðila á orkumarkaði, segir svo í 1. og 5. lið:

1) Í orðsendingu framkvæmdastjórnarinnar frá 10. janúar 2007 sem ber yfirskriftina „Stefna í orkumálum fyrir Evrópu" er lögð áhersla á mikilvægi tilkomu innri markaðarins á sviði raforku og jarðgass. Það að bæta regluramma á vettvangi Bandalagsins var auðkennt sem lykilráðstöfun til að ná því markmiði. [...]

5) Aðildarríkin skulu vinna náið saman og fjarlægja hindranir í vegi viðskipta með raforku og jarðgas yfir landamæri í því skyni að ná fram markmiðum Bandalagsins á sviði orku. Mat á áhrifum tilfanga, sem miðlæg stofnun þarf, leiddi í ljós að óháð, miðlæg stofnun hafði til langs tíma litið fjölmarga kosti umfram aðra valkosti. Stofna skal Samstarfsstofnun eftirlitsaðila á orkumarkaði (stofnunin) til að bæta gloppur í löggjöfinni á vettvangi Bandalagsins og stuðla að skilvirkri starfsemi innri markaða fyrir raforku og jarðgas. Stofnunin skal einnig gera landsbundnum eftirlitsyfirvöldum kleift að auka samvinnu sína á vettvangi Bandalagsins og taka gagnkvæman þátt í Bandalagstengdri starfsemi.

Hér ber allt að sama brunni og ljóst, að með orkupakkanum er verið að gera öllum aðilum hans skylt fylgja eftir því aðal-markmiði að fjarlægja hindranir í vegi viðskipta með raforku yfir landamæri í því skyni að ná fram markmiðum Bandalagsins á sviði orku.

Í tilfelli Íslands merkir þetta ekki í sjálfu sér skyldu ríkisvaldsins að kosta og leggja héðan sæstreng, heldur einfaldlega, að engum leyfist að hindra viðskipti með raforku um slíkan sæstreng. Íslenzka ríkið mundi eiga aðild að þessum reglugerðum báðum, ef þriðji orkupakkinn verður samþykktur nk. mánudag 2. september, og stjórnvöld geta þá ekki undanþegið sjálf sig frá þeirri skyldu, skv. ofangreindu, að sjá til þess, að engar hindranir verði settar í veg fyrir lagningu og starfrækslu slíks sæstrengs eða sæstrengja.

Þeir stjórnmálamenn eru naumast læsir, sem sjá þetta ekki.

Jón Valur Jensson.


mbl.is „Ekki koma með enn eitt bullið“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Við eigum að nýta okkur sem bezt frábæra samninga EFTA-ríkjanna við önnur lönd, í stað þess að einblína á tregt og staðnað Evrópusamband

Nú hafa náðst einstakir frí­verzl­un­ar­samn­ing­ar EFTA-ríkj­anna ­við s.k. Mercosur-ríki í S-Ameríku: Argentínu, Brasilíu, Úrúgúay og Paragúay. Þetta skapar ómetan­leg við­skipta­tæki­færi fyrir sjávar­útveg okkar og fleiri atvinnuvegi.

Samninganefndir EFTA og Mercosur í Buenos Aires í gær.
Samn­inga­nefnd­ir EFTA og Mercos­ur í Bu­enos Aires sl. föstudag, 23. ág. 2019, þann merkisdag!
 
Árlegur innflutningur til Íslands frá þessum fjórum löndum nemur 24 milljörðum króna, en útflutningur héðan til þeirra aðeins einum og hálfum milljarði (sextán sinnum minna)! "Í inn­flutn­ingi til Ís­lands veg­ur áloxíð langþyngst en það er þegar toll­frjálst" (Mbl.is). En nú fengum við tækifærið til að stórefla útflutning til þessara landa.
 
Nýi samningurinn felur í sér, að "nær all­ar sjáv­ar­af­urðir sem Ísland flyt­ur út munu njóta fulls toll­frels­is, sum­ar frá gildis­töku samn­ings­ins, en aðrar að lokn­um mislöng­um aðlög­un­ar­tíma." (Mbl.is, leturbr. hér)
 
Þetta er einstakt tækifæri fyrir okkar útflutnings­greinar, og EFTA-ríkin (Sviss, Noregur, Ísland og Liechtenstein) hafa náð hér betri samningum en Ísland fekk með EES-samningnum. Þá (1993) var okkur lofað tollfrelsi í ESB á sjávarafurðir, en það hefur enn ekki verið staðið við það! Hins vegar hafa Kanadamenn, sem ekki eiga aðild að EES-samn­ingnum, náð betri fríverzlunar­kjörum við ESB en við!
 
 
Jón Valur Jensson.

mbl.is Fríverslunarsamningur við aðildarríki Mercosur
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Hver er trúverðugleiki Bjarna Benediktssonar?

Eftir Ragnhildi Kolka.

Á meðan Bjarni Benediktsson gerir ekki grein fyrir ástæðu þess að hann kúventi í afstöðu til framsals í orkumálum til Evrópu­sambandsins verða allar yfirlýsingar hans metnar sem "ótrúlega ótrúverðugur málflutningur."*

* Svo að gripið sé til orða hans á Valhallarfundi um málflutning annarra.

Höfundur er félagi í Samtökum um rannsóknir á Evrópusambandinu og tengslum þess við Ísland.


mbl.is Orkupakkinn takmarkað framsal
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Logi Már Einarsson kvartar yfir heimsókn Pence, varaforseta Bandaríkjanna, en unir vel við heimsókn Angelu Merkel

Ekki leyfir "Kjarninn" fólki að komast betur að kjarna máls með því að opna á umræður um "frétt" sína af við­horfum Loga. Hann mun áfram stefna í fár­án­legum til­raunum að mæla með innlimum lands okkar í Evrópu­sambandið og að leggja áþján allra orku­pakk­anna á þjóð­ina, þrátt fyrir aug­ljósa stöðn­un sem ríkir í ESB, með 0,2% hagvöxt (10,5 sinnum minni en í Banda­ríkjunum, en við með 6,9% hagvöxt á hverju einasta ári að meðaltali 2009-2017) og mikið atvinnuleysi í ESB-ríkjum (ungmenna allt upp í 40%).

 

Myndaniðurstaða fyrir Merkel Pence
Mike Pence hitti Angelu Merkel að máli. Mynd: The Times of Israel
 

Logi ætti að huga að því, eins og Angela Merkel, að víkja úr sessi í stað þess að þenja sig í utanríkis­málum. En miðað við fordóma hans er ekki undarlegt að hann átti sig engan veginn á mikilvægi heimsóknar Pence varaforseta (þeirri sem undirritaður færði hér í tal; en þar tala ég í eigin nafni, ekki þeirra samtaka sem reka þessa vefsíðu, Fullveldisvaktina).

JVJ.


mbl.is Pence til Íslands 3. september
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Lesið þessar merkilega afhjúpandi upplýsingar af Facebók Orkunnar okkar

Það hlýtur að vera erfitt að taka hlutlausa afstöðu gagnvart orku­pakk­anum þegar hagsmuna­öflin greiða reikninginn fyrir forseta­framboð manns.

Útdráttur úr endur­skoðuðu upp­gjöri Guðna Th. Jóhannes­sonar vegna þátttöku í kjöri til forseta Íslands árið 2016, sbr. lög nr. 162/2006.

Arctic Green Energy Geothermal ehf......................... 400.000 (Haukur Harðarson og Illugi Gunnarsson)

Askja hf................................................................ 100.000 (Ólafur Ólafsson)

Becromal Ísland ehf................................................. 50.000 (Eyþór Arnalds, oddviti XD)

Bláa Lónið ehf........................................................ 200.000 (Guðlaugur Þór Þórðarsson og Helgi Magnússon)

Borgun hf............................................................... 200.000 (Bjarni Benediksson, Benedikt Einarsson, Einar Sveinsson)

HS Orka hf.............................................................. 200.000 (lífeyrissjóðirnir og útrásargengið)

KOM ehf, kynning og markaður.................................. 400.000 (Friðjón R Friðjónsson)

Samskip hf.............................................................. 400.000 (Ólafur Ólafsson, sá eini sanni)

Ursus ehf................................................................ 400.000 (félag Heiðars Guðjónssonar forstjóra Sýn, Stöðvar 2, Visis.is og Bylgjunnar og tengdasonur Björns Bjarnasonar, sæstrengs- og vindmyllumaður)

Vogabakki ehf........................................................ 400.000 (Ólafur Ólafsson, sá eini sanni)

Wow air ehf........................................................... 400.000 (Skúli Mogensen)

Einar Sveinsson...................................................... 300.000 (föðurbróðir Bjarna Ben)

Helgi Magnússon.................................................... 400.000 (eigandi Fréttablaðsins, einn af stofnendum Viðreisnar)

 
RIKISENDURSKODUN.IS
 
 

Bretar með Brexit og Boris Johnson fram yfir þingið

Brezka þingið nýtur nú mun minna trausts al­menn­ings en for­sætis­ráð­herr­ann Boris Johnson.

Meiri­hluti Breta er hlynnt­ur því að Bret­land gangi úr Evr­ópu­sam­band­inu (Brex­it) 31. októ­ber sama hvað það þýðir. Jafn­vel þó það fæli í sér að breska þingið verði leyst upp til þess að koma í veg fyr­ir að það geti komið í veg fyr­ir út­göngu án samn­ings.

Þetta kem­ur fram í niður­stöðum nýrr­ar skoðana­könn­un­ar sem fyr­ir­tækið Com­Res gerði fyr­ir breska dag­blaðið Daily Tele­graph, en Bor­is John­son, for­sæt­is­ráðherra Bret­lands, hef­ur sagt að til greina gæti komið að senda þingið heim til þess að greiða fyr­ir út­göng­unni. (Mbl.is)

Myndaniðurstaða fyrir Boris Johnson

 

Og hér sjáið þið að stuðningurinn við Brexit hefur aukizt, ekki minnkað:

Spurt var um af­stöðu fólks til þess hvort John­son þyrfti að koma Bretlandi úr Evr­ópu­sam­band­inu sama hvað það kostaði, þar á meðal ef það þýddi að leysa upp þingið ef þess gerðist þörf, til þess að hindra þing­menn í að stöðva út­göng­una. Drjúg­ur helm­ing­ur, eða 54%, sögðust sam­mála þessu en 46% lýstu sig hins veg­ar ósam­mála. (Mbl.is)

Og ekki er traustið á þinginu beysið hjá brezkum almenningi, eftir allar tilraunir Theresu May og fimbulfambið og hringlandaháttinn með úrsagnarmálið undir hennar leiðsögn:

Einnig var spurt um af­stöðu fólks til þess hvort þingið væri í meiri takti við bresk­an al­menn­ing en John­son og sögðust 62% vera því ósam­mála en 38% sam­mála. Þá sögðust 88% telja þingið vera úr takti við al­menn­ing og 89% sögðust telja flesta þing­menn hunsa vilja al­menn­ings varðandi út­göng­una til þess að ganga eig­in er­inda. (Sama heimild.)

 

Jón Valur Jensson.


mbl.is Vilja Brexit sama hvað það kostar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Fullveldið skiptir máli

Hér er þessi rómaða grein eftir Arnar Þór Jónsson héraðsdómara:


 

Inn­leiðing hins svo­nefnda þriðja orkupakka ESB (O3) hef­ur reynst rík­is­stjórn­ar­flokk­un­um þyngri í skauti en út­lit var fyr­ir þegar til­laga til þings­álykt­un­ar um málið var lögð fram á Alþingi vorið 2019. Í ljósi frétta og vax­andi þunga í al­mennri umræðu um málið tel ég ekki of­mælt að ágrein­ing­ur um inn­leiðingu O3 sé að um­breyt­ast í djúp­stæða póli­tíska krísu, sem skek­ur ekki aðeins rík­is­stjórn­ar­flokk­ana á grunn­in­um held­ur einnig flokka í stjórn­ar­and­stöðu.

Í því sem hér fer á eft­ir vil ég freista þess að bregða nán­ara ljósi á þann póli­tíska land­skjálfta sem O3 hef­ur valdið. Í stuttu máli tel ég að skýr­ing­in sé sú að O3 sé mynd­birt­ing mun stærra und­ir­liggj­andi vanda­máls. Vand­inn, eins og ég sé hann, er stjórn­skipu­leg­ur. Ég tel m.ö.o. að ræt­ur ágrein­ings­ins um inn­leiðingu O3 liggi djúpt í rétt­ar­vit­und al­menn­ings og stöðu Íslands gagn­vart ESB á grunni EES-sam­starfs­ins. 

Menn skilja bet­ur regl­ur sem þeir semja sjálf­ir

Það er ekk­ert feimn­is­mál að segja eins og er, að í EES-sam­starf­inu hafa Íslend­ing­ar verið mót­tak­end­ur reglna en ekki tekið þátt í mót­un þeirra. Það er held­ur ekk­ert ljótt að segja það hreint út, að slík staða er engu lýðræðis­ríki sæm­andi til lengd­ar. Slík staða er held­ur ekki í neinu sam­ræmi við þann laga­lega grunn sem lagður var að stofn­un Alþing­is árið 930 og mótað hef­ur laga­hefð Íslend­inga alla tíð, þrátt fyr­ir löng tíma­bil niður­læg­ing­ar, und­irok­un­ar og kúg­un­ar.

Alþingi – og ís­lenska þjóðveldið – var reist á vilja manna til að eiga sam­fé­lag hver við ann­an á grund­velli laga sem þeir áttu sam­an; laga sem mótuð voru í sam­búð þeirra út frá eig­in reynslu, um­hverfi og aðstæðum. Um þenn­an stór­merka viðburð, sem í raun má kall­ast heims­sögu­leg­ur, hef­ur Sig­urður Lín­dal ít­ar­lega fjallað. Sjálf­ur stend ég í ævi­langri þakk­ar­skuld við hann sem kenn­ara minn fyr­ir að hafa vakið hjá mér áhuga á þess­ari perlu sög­unn­ar, þegar menn með ólík­an bak­grunn, í nýju landi, ákváðu að hafa lög hver við ann­an en ekki ólög.

Sam­mæli en ekki fyr­ir­skip­an­ir

Á þess­um tíma voru lög­in óskráð; arf­ur sem menn höfðu flutt með sér og í sam­ein­ingu aðlagað ís­lensk­um aðstæðum. Lög­in birtu viðleitni til að setja niður deil­ur sem óhjá­kvæmi­lega rísa í sam­skipt­um manna á öll­um tím­um. Nán­ar byggðust þessi lög á venj­um, siðaregl­um, hátt­ern­is- og um­gengn­is­regl­um, trú­ar­regl­um, hefðum o.fl. Lög í þess­um skiln­ingi voru bæði und­ir­staða og lím í sam­fé­lagi manna. Í stuttu máli var litið á lög sem sam­mæli en ekki sem fyr­ir­skip­an­ir yf­ir­valda. M.ö.o. hvarflaði ekki að nokkr­um manni að hann væri ein­fær um að setja lög eða breyta lög­um. 

Með til­komu miðstýrðs laga­setn­ing­ar­valds, fjær fólk­inu sem við lög­in á að búa, opnuðust áður óþekkt tæki­færi fyr­ir valdagíruga menn. Sam­hliða því krist­allaðist nauðsyn þess að dóm­stól­ar veittu lög­gjaf­an­um aðhald, m.a. til að hindra hvers kyns mis­notk­un og mis­beit­ingu valds. Hlut­verk dóm­stóla er að gæta rétt­ar manna gagn­vart lög­un­um; skera úr um rétt þeirra og skyld­ur að lög­um.

Í þessu sam­hengi blas­ir líka við að það er al­gjör öf­ug­snún­ing­ur á hlut­verki lög­gjafa og dóm­stóla ef hinum síðar­nefndu er ætlað að taka á sig nýtt hlut­verk og fara að marka sam­fé­lags­lega stefnu. Dómur­um er ætlað það stjórn­skipu­lega hlut­verk að finna og beita lög­um þess sam­fé­lags sem þeir þjóna til að verja rétt þeirra sem brotið hef­ur verið gegn. Þetta er mik­il­væg­asta skylda dóm­ara, en ekki að vera vilja­laust hand­bendi ríkj­andi vald­hafa eða þeirra sem telja sig vera full­trúa siðferðilegs meiri­hluta á hverj­um tíma.

Alþingi, lög og til­gang­ur sam­tals

Mik­il­vægi síðast­nefnds atriðis er ekki lít­il­fjör­legt í lýðræðis­legu og stjórn­skipu­legu sam­hengi. Vilji menn bjóða sig fram til starfa á lög­gjaf­arþingi þá ber þeim að axla ábyrgð á því að semja laga­texta. Slíkt hef­ur óhjá­kvæmi­lega í för með sér að viðkom­andi orði hugs­an­ir sín­ar og setji þær fram með kjarnyrt­um og skýr­um hætti. Til­laga hans get­ur svo í fram­hald­inu orðið grunn­ur skoðana­skipta, breyt­ing­ar­til­lagna og að lok­um at­kvæðagreiðslu þar sem tek­in er afstaða til þess hvort text­inn eigi að öðlast laga­gildi. Í þessu birt­ist mik­il­vægi lýðræðis­legr­ar rök­ræðu og lýðræðið þjón­ar auðvitað mik­il­vægu hlut­verki þegar kem­ur að því að kjósa hand­hafa lög­gjaf­ar­valds. Þannig verður til virkt sam­spil og aðhald: Lög­in móta sam­fé­lagið og sam­fé­lagið lög­in. Þráður­inn þarna á milli er órofa. Kjósi menn að höggva á þenn­an þráð milli sín og lag­anna, milli laga og sam­fé­lags, milli sam­fé­lags og rík­is­valds, er vá fyr­ir dyr­um. Þá skap­ast for­send­ur fyr­ir því að til verði al­ríki sem virðir ekk­ert af þessu; þar sem smáríki verða aðeins óvirk­ir áhorf­end­ur.

Skila­boð al­rík­is­ins eru þau að menn eigi frem­ur að hlýða en að andæfa, því að í al­rík­inu kem­ur valdið ofan frá og niður en ekki öf­ugt. Þegar svo er komið hef­ur gjör­bylt­ing átt sér stað frá því sem áður var lýst. Í stað þess að regl­ur séu sett­ar af fjöl­skyld­um, í ná­býli manna og mót­ist inn­an eins og sama sam­fé­lags­ins, koma lög­in frá yf­ir­valdi sem vill þröngva sér inn í hvers­dags­líf okk­ar, jafn­vel hugs­an­ir okk­ar. Nú­tíma­tækni gef­ur slíku miðstýrðu valdi nán­ast tak­marka­lausa mögu­leika á slíkri áleitni. Jafn­vel ein­veld­is­kon­ung­ar fyrri alda blikna í sam­an­b­urði. Í stað um­hyggju í nærsam­fé­lagi býr al­ríkið til stofn­an­ir sem sýna okk­ur gervium­hyggju en krefja okk­ur um al­gjöra holl­ustu. 

Hvað ger­ist?

Þegar rík­is­vald sýn­ir til­b­urði í þá átt að umbreyt­ast í al­ríki eru marg­ar ástæður fyr­ir því að viðvör­un­ar­bjöll­ur hringi. Yfirþjóðlegt laga­setn­ing­ar-, fram­kvæmda- og dómsvald rýf­ur það sam­hengi sem hér hef­ur verið lýst milli laga og sam­fé­lags, rýr­ir laga­lega arf­leifð, lít­ur fram hjá hags­mun­um þeirra sem standa næst vett­vangi og van­v­irðir í stuttu máli sam­hengi lýðræðis­hug­sjón­ar­inn­ar við rétt­ar­ríkið. Slíkt er aug­ljós­lega á skjön við stjórn­skip­an Íslands.

Af­leiðing­arn­ar blasa við í mál­um eins og O3: Þing­menn hyggj­ast taka að sér að inn­leiða í ís­lensk­an rétt regl­ur sem er­lend­ir skriff­inn­ar hafa samið út frá er­lend­um aðstæðum og er­lend­um hags­mun­um; lög­fræðing­ar taka að sér hlut­verk ein­hvers kon­ar spá­manna og freista þess með krist­als­kúl­um að segja fyr­ir um hvernig ís­lensk­um hags­mun­um muni reiða af við fram­kvæmd hinna er­lendu reglna; lög­gjaf­arþing tek­ur hinar er­lendu regl­ur ekki til efn­is­legr­ar umræðu og end­ur­skoðunar en læt­ur sér nægja að leika hlut­verk lög­gjaf­ans.

Við slík­ar aðstæður breyt­ist Alþingi Íslend­inga í kaffi­stofu þar sem fjallað er um hið smáa en ekki hið stóra og víðtæka; smá­mál eru gerð að stór­mál­um, en stór­mál töluð niður og dul­bú­in sem smá­mál. Hreyfi menn and­mæl­um er því svarað með að ákv­arðanir um inn­leiðingu hafi „þegar verið tekn­ar“ með þeim hætti að við „verðum að ganga frá þeim form­lega“ til að þær öðlist gildi meðal þeirra þjóða sem í hlut eiga „ef við vilj­um áfram vera aðilar að EES“.

Á móti spyr stór hluti ís­lenskr­ar þjóðar hvað sé lýðræðis­legt við það ferli sem hér um ræðir. Fyr­ir mitt leyti sé ég ekk­ert lýðræðis­legt við það að maður í teinótt­um jakka­föt­um rétti upp hönd til samþykkt­ar á lokuðum fundi sam­eig­in­legu EES-nefnd­ar­inn­ar og málið eigi þar með að heita „lýðræðis­lega út­kljáð“. Þetta er í mín­um huga af­skræm­ing á lýðræðis­leg­um rétti full­valda þjóðar og mætti með réttu kall­ast lýðræðis­blekk­ing.

Sam­an­tekt

Íslend­ing­ar eru ekki í neinu raf­orku­sam­fé­lagi með þjóðum sem búa hand­an við hafið. Við höf­um því ekki haft nein áhrif á eða aðkomu að regl­um sem þar hafa verið samd­ar um raf­orku og flutn­inga raf­orku milli ríkja. Í ljósi alls framan­ritaðs er vand­séð, svo ekki sé meira sagt, hvers vegna við eig­um að inn­leiða þess­ar regl­ur í ís­lensk­an rétt og veikja auk þess um leið stöðu okk­ar í hugs­an­leg­um samn­ings­brota­mál­um sem höfðuð verða í kjöl­farið. 

Þótt margt megi vafa­laust finna lýðveld­inu Íslandi til foráttu vil ég með vís­an til fram­an­greindra atriða mót­mæla því sjón­ar­miði að það væri ís­lensk­um al­menn­ingi mjög til fram­drátt­ar að æðsta dómsvald og ákvörðun­ar­vald í inn­an­rík­is­mál­um Íslands sé, í trássi við stjórn­ar­skrá lýðveld­is­ins Íslands nr. 33/1944, geymt í er­lend­um borg­um. Kröf­ur um slík­an vald­flutn­ing hljóma held­ur ekki vel úr munni þeirra sem vilja stilla sér upp sem sér­stök­um málsvör­um lýðræðis, lýðfrels­is og mann­rétt­inda, þ.m.t. sjálfs­ákvörðun­ar­rétt­ar ein­stak­linga og þjóðar. Ég rita þess­ar lín­ur til að and­mæla því að Íslandi sé best borgið sem ein­hvers kon­ar léni ESB eða MDE sem léns­herr­ar, ólýðræðis­lega vald­ir, siði til og skipi fyr­ir eft­ir hent­ug­leik­um án þess að Íslend­ing­ar sjálf­ir fái þar rönd við reist. Slíkt verður ekki rétt­lætt með vís­an til þess að Íslend­ing­ar hafi kosið að „deila full­veldi sínu“ með öðrum þjóðum.

Þessi grein Arnars Þórs Jónssonar dómara birtist upphaflega í Morgunblaðinu 27. júlí.


mbl.is Atkvæðagreiðslan ráðgefandi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Andstaða við innlimun í ESB er ekki andúð á Evrópu sem slíkri

Gamall ESB-sinni, Gunnar Hólmsteinn Ársæls­son, segir "maka­laust Evr­ópu­hat­ur í gangi á Ís­landi um þess­ar mund­ir." En það er ekki "Evrópu­hatur" að menn hafni inn­limun Íslands í Evrópu­sam­band gömlu nýlendu­veld­anna,* sem fengi allt æðsta og ráðandi lög­gjaf­ar­vald yfir Íslandi, sem og allt æðsta dómsvald (ESB-dómstóllinn í Lúxemborg) -- ennfremur stjórn­vald að auki, s.s. yfir fiskimiðum okkar.

Undirrituðum þykir vænt um gömlu Evrópu, það kemur þessu ESB-apparati ekkert við, og þar að auki er hlutfall ESB af stærð Evrópu ekki nema 43% (eftir inntöku Króatíu) --- og fer mjög minnk­andi með brott­hvarfi Bretlands úr ESB í haust !

 

Jón Valur Jensson.


Formaður Samfylkingar er reiðubúinn að gefa ESB megnið af landhelginni og allt okkar æðsta löggjafarvald

Í viðtali og pistli boðar hann sína ESB-trú, en felur ofan­greind­ar stað­reynd­ir, gyllir samt orku­pakk­ann og evr­una* og "samvinnuna" sem felst í að vera fylgi­tungl Brussel-valds­ins, þar sem við fengj­um 0,06% áhrifa­vald í ESB-þinginu, en um 0,07% eftir útgöngu Breta -- sem hann minnist ekki á, því að sízt má nefna snöru í hengds manns húsi! -- vita­skuld kom Brexit ekki til af neinni al­mennri ánægju Breta með tilskipana- og reglu­gerða­bákn vald­frekra ESB-ráða­manna og emb­ættis­manna­hers í Brussel.

Og þrátt fyrir augljósa viðleitni Loga til ofurjákvæðni, þegar hann lítur til Evrópu, þá gleymir hann að nefna þá gleðifregn að utan, að nú mun Stóra-Bretland endur­heimta sín fiskimið að fullu!

Fiskiskip frá Evrópu­sambands­ríkjum (Spáni, Portúgal, Frakklandi, Belgíu, Þýzkalandi, Danmörku, Eystra­salts­ríkjum, jafnvel Ítalíu) fengju hins vegar að hefja veiðar allt upp að 12 mílna landhelgi okkar, en í samræmi við reglur hér um svæða­lokanir, möskva­stærð og veiðikvóta (þeir myndu rjúka upp í verði, en verða ESB-útgerðum aðgengi­legir, m.a. gegnum uppkaup útgerða). Æðsta ákvörðunar­vald um nefndar reglur (jafnvel allt niður í möskva­stærð) flyttist hins vegar frá íslenzkum stjórn­völdum til ESB-stjórnvalda.

Menn verða að átta sig á því, að sameiginlega sjávar­útvegs­stefnan í ESB felur í sér jafnan aðgang allra ESB-borgara að fiski­mið­un­um.** Það er ekki hægt að samrýma það með neinu móti varan­legum yfirráðum og einka-nytjarétti hinna einstöku þjóða að eigin fiskimiðum. Verjendur Evrópu­sambands­ins hafa hins vegar vísað til "reglunnar um hlutfalls­legan stöðugleika fiskveiða" hvers ESB-ríkis, byggðan á fiskisóknar- og afla­reynslu. En "reglan" sú er einungis tíma­bundið fyrirkomulag, breyti­legt og afleggj­an­legt í sjálfu sér, og ráðherraráð ESB hefur allt vald í þeim löggjaf­ar­efnum; við hefðum 0,07% atkvæða­vægi við slíka ákvörðun!

Er það eðlilegt að formaður íslenzks stjórnmálaflokks gerist undirlægja erlends valds og boði sem sitt fagnaðar­erindi innlimun okkar í valdfrekt stórveldi sem er á leiðinni með að koma sér upp stórum her? Er ímynduð hagnað­arvon honum meira virði en sjálfstæði Íslands?

* Um trú Loga á "aðgang­ að öfl­ugri og stöðugri mynt" í formi evrunnar segir í Staksteinum Mbl. í dag:

"Ef til dæm­is Grikk­ir læsu þetta teldu þeir vita­skuld að þarna færi formaður­inn með gam­an­mál. Svo er ekki. Logi trú­ir þessu."

Logi ímyndar sér, að upptaka evrunnar feli sjálfkrafa í sér lægstu vexti og afnám verðtryggingar. Svo er ekki, eins og sýnt hefur verið fram á. Vandkvæðin við að vera með gjaldmiðil sem hentar ekki sveiflukenndum þjóðartekjum sleppir hann alveg að nefna.

** Dæmi úr upplýsingatexta sem finna má gegnum þennan tengil (miklu meira þar):

  • "Jafn aðgangur að hafsvæðum og auðlindum hafsins er meg­in­regla í fiskveiði­stefnu Evrópu­sambandsins. Megin­reglan um jafnan aðgang (equal access) hefur gilt frá árinu 1970 þegar fyrsta reglugerð ESB um sjávar­útvegsmál var samþykkt."
  • "Við aðild Íslands að ESB yrðu fjárfestingar annarra ESB borgara og fyrirtækja í íslenskum sjávarútvegi heimilar. Ekki mætti mismuna erlendum aðilum í óhag, enda ættu allir að sitja við sama borð."
  • "Rétturinn til að búa, starfa og fjárfesta hvar sem er í Evrópusambandinu er grundvöllur samstarfs aðildarríkjanna og því gefst lítið svigrúm til að banna einstaklingum og fyrirtækjum að fjárfesta í sjávarútvegsfyrirtækjum annarra aðildarríkja."

Jón Valur Jensson. 


« Fyrri síða | Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband