Færsluflokkur: Auðlindir og orkumál

Fv. utanríkisráðherra, varakanzlari Þýzkalands 1998-2005, mikill ESB-talsmaður, viðurkennir hér ýmislegt athyglisvert!

Joschka Fischer á grein í Mbl. 1/4, Stund sannleikans fyrir Evrópu, ritar m.a.:

  • Vissulega, hvort sem leiðtogar þess viðurkenna það eða ekki, er Evrópusambandið nú í beinum átökum við Rússa um stækkunarstefnu sína frá lokum kalda stríðsins. 

Já, það er miklu athyglisverðara, hvað Fischer játar hér, heldur en hitt, sem sem hann segir í áróðursskyni. Ennfremur segir hann:

  • Evrópusambandið verður að skilja að það er ekki í tómarúmi í nágrenni sínu til austurs og suðurs, og að vegna öryggis álfunnar er ekki hægt að líta framhjá mismunandi hagsmunum annarra velda þar, eða það sem verra er, samþykkja þá. Stækkunarstefna ESB er ekki bara eitthvert dýrt og forgengilegt gremjuefni; það er grundvallarþáttur í öryggi ESB og vörpun valds út á við.

Ætli innlimunarsinnar Íslands hafi áttað sig á þessu? -- Og hann segir enn:

  • kannski mun meginlandið nú átta sig á því að sameining Evrópu verður að fara mun hraðar fram, því að heimurinn – og nágrenni Evrópu sérstaklega – hefur ekki reynst vera eins friðsamur og margir, sérstaklega Þjóðverjar, hafa litið á hingað til.  

Þarna keyrir Fischer enn á samrunastefnuna, sem er raunar stefna ESB.

En þegar hann ritar:

Evrópa mun verða minna háð orku frá Rússum, fara yfir stöðu sína í öryggismálum og lykilhagsmuni, og draga til baka fjárfestingu og tvíhliða samstarf, –– og:

Rússland er algjörlega háð, viðskipta- og stjórnmálalega, vöru- og orkuútflutningi sínum, sem fer helst til Evrópu. Minni eftirspurn í Evrópu og olíuverð sem heldur ekki lengur uppi fjárlögum Rússa mun tálma Kremlverja fljótlega,

þá er það harla hláleg áherzla utanríkisráðherrans fyrrverandi, ESB-talsmannsins mikla, á þessum tímapunkti, þegar Rússar hafa nýverið gert risavaxinn viðskiptasamning við Japan um kaup á gasi, m.a. úr nýuppgötvuðum orkulindum á Sakhalín-eyju í Íshafinu. Með því hafa þeir til langframa gert sig langtum óháðari orkusölu til Mið-og Austur-Evrópu en þeir hafa verið fram til þessa, og það gerir þá um leið öruggari gagnvart viðskiptaþvingunum af hálfu ESB og Bandaríkjanna, m.a. vegna Úkraínu, sem Evrópusambandið ágirnist.

Jón Valur Jensson. 


ESB ætlar sér auðlindir Grænlands - og okkar - í auðlindasamkeppni stórvelda

Vitaskuld sækist Evrópusambandið eftir auðlindum, eftir því sem það hefur færri úr að spila sjálft. Hér sést áhugi þess á aðgangi að auðlindum Grænlendinga. Halda einhverjir kjánar, að það hafi ekki áhuga á okkar auðlindum?!

  • „Mikilvægi Grænlands fyrir Evrópusambandið með tilliti til hráefnis verður ekki ofmetið,“ er haft eftir Antonio Tajani, yfirmanni iðnaðarmála í framkvæmdastjórn ESB, á fréttavefnum PublicServiceEurope.com ...
  • Fram kemur í fréttinni að ESB sé mjög í mun að tryggja sér aðgang að grænlenskum auðlindum, eins og olíu og verðmætum málmum í jörðu, þar sem sambandið óttist að aðgengi þess að hráefni annars staðar í heiminum kunni að dragast saman samhliða vaxandi tilhneigingu að koma á verndartollum. (Mbl.is.).

Nú tala þeir um „samstarfssamninga" milli Grænlands og ESB. „Það þýðir ekki að við viljum ganga í sambandið,“segir grænlenzkur forsvarsmaður í fréttinni.

  • „Ef við innleiddum alla löggjöf ESB myndum við þurfa 56 þúsund manns einungis til þess að stjórna 56 þúsund manns,“ segir Kleist að lokum og vísar þar til íbúafjölda Grænlands. Hann bætir við að ein ástæða þess að Grænlendingar hafi yfirgefið forvera ESB á sínum tíma hafi verið andúð á skriffinnsku."
  • "Rifjað er upp að Grænland hafi á níunda áratug síðustu aldar yfirgefið forvera ESB einkum vegna sjávarútvegshagsmuna landsins." (Mbl.is.)

Eins og Svisslendingar náðu Grænlendingar mun skárri samningi við Esb. heldur en Norðmenn og Íslendingar með EES-samningnum. En „sambandið" sækir á og ætlar sér stóran hlut í auðlindum norðurslóða. Þar eru Ísland og Grænland fyrstu kubbarnir í dómínóspili gömlu nýlenduveldanna sem stýra Evrópusambandinu og eru þar allsráðandi frá og með 1. nóv. 2014, þegar ákvæði Lissabonsáttmálans taka gildi um nær tvöfaldað atkvæðavægi Þýzkalands í leiðtogaráðinu og ráðherraráðinu, sem ráða þar mestu og því næst framkvæmdastjórnin, ekki þingið í Strassborg. Samanlagt verða fjögur stærstu ríkin (af 27) með 53,64% atkvæða. Þetta eru auk Þýzkalands Frakkland, Bretland og Ítalía (sjá töfluna hér fyrir neðan*). Ef við bætum við 5. og 6. stærstu þjóðunum, Spánverjum og Pólverjum, verða sex stærstu ríkin með 70,4% atkvæðamagns, en öll hin 21 verða samanlagt með 29,6%! Viðaukinn hugsanlegi, Ísland, hefði engin sjáanleg áhrif á það til breytingar!

Tíu fyrrv. nýlenduveldi munu (frá 1. nóv. 2014) ráða 73,34% atkvæðavægi í ráðherraráði og leiðtogaráði Evrópusambandsins, en hin 17 ríkin, saklaus af nýlendustefnu, munu ráða þar 26,66% atkvæðavægi ! Ísland fengi þar 0,06% atkvæðavægi!**

Og eindregna, ráðríka auðlindalöggjöf getur Esb. auðveldlega sett í framhaldinu ... Það verður þó ekki fyrr en Brusselkarlar hafa annaðhvort náð Noregi inn eða séð fram á, að það verði aldrei. Ísland er hins vegar mikilvægur dómínókubbur ekki aðeins vegna eigin auðlinda (einkum raforku og fiskimiðanna), heldur einnig vegna þess að með innlimun okkar telja Brusselmenn líklegra að Norðmenn láti líka fallerast.

Svo erum við með quislinga hér við stjórnvölinn–––haldið þið að það sé ástand!

Neðanmálsgreinar: 

* Atkvæðavægið í ráðherraráði Esb. (sem ræður m.a. "reglunni" óstöðugu um hlutfallslegan stöðugleika fiskveiða hvers Esb-ríkis) eins og það er nú og svo eftir breytinguna afgerandi 1. nóv. 2001 (heimild: Lissabonsáttmálinn, sbr. einnig Harald Hansson HÉR):

** ÁTTA þessara fyrrv. nýlenduvelda (og þá er Svíþjóð og Danmörku sleppt) munu ráða 70,39% atkvæðavægis í ráðunum tveimur. Svíþjóð var aðeins fáein ár með nýlendu og á því naumast heima í þessum hópi. Þessi átta ríki eru: Stóra-Bretland, Spánn, Frakkland, Portúgal, Holland, Þýzkaland, Belgía og Ítalía, og voru mörg þeirra mjög grimm nýlenduveldi, þ. á m. tvö þau síðastnefndu. Ef Tyrkland og Rússland bætast við, stóreykst enn hlutfall fyrrverandi nýlenduvelda í helztu valdastofnunum Esb., en okkar áhrifahlutur yrði 0,04%! Við þekkjum hroka sumra þessara ríkja (t.a.m. Bretlands og Hollands – og nú Tyrklands) og ættum að halda þeim sem lengst frá æðsta ákvörðunarvaldi um okkar mál.

Jón Valur Jensson. (Áður birt á bloggi hans 23. des. 2011.)
mbl.isESB með augastað á grænlenskum auðlindum


Er Lidington, brezkur Evrópumálaráðherra, að heimsækja rétt land?

Hvers vegna allar þessar heimsóknir ESB-ráðamanna hingað? Hver bauð hingað brezka Evrópumálaráðherranum, fyrri eða núverandi ríkisstjórn? Er hann að reyna að hafa hér áhrif til ESB-inntöku Íslands í þágu Bretlands og ESB? Hvert er erindi hans við ný stjórnvöld á Íslandi, sem segja ESB-málið í "hléi" (í stað þess að vera ærleg við landsfundi flokka sinna og kjósendur og afturkalla Össurarumsóknina)? Er hann að reyna að snúa þeim Bjarna og Sigmundi?

Svo mun hann flytja hér erindi um Bretland og Evrópusambandið. (Það er undarlegt, að í frétt Mbl.is stendur: "... og halda erindi á fundi í Háskóla Íslands um Bretland, Ísland og Evrópusambandið að því er segir á heimasíðu breska sendiráðsins," en þegar sú heimasíða er skoðuð, stendur þar: "Minister for Europe, David Lidington MP, will be speaking at a symposium at the University of Iceland at midday on 20 June. The theme will be “The UK and Europe - our road ahead”". -- Þar er sem sagt ekkert minnzt á, að Ísland verði partur af því þema eða efni fyrirlestrarins. Hvort er nú rétt?! Brezka heimasíðan hlýtur sjálf að fara með rétt mál, eða var þemanu kannski breytt þar af einhverjum ástæðum?)

Bretar hefðu gríðarlegan hag að því að ná Íslandi inn í ESB-veldið. Það á fyrst og fremst við um fiskveiðiréttindin sem þeir fengju hér, en einnig um áhrif þeirra á orkumál hér í gegnum ESB-stofnanir (ærnar heimildir eru nú þegar í Lissabon-sáttmálanum til afgerandi áhrifa á orkumál ríkjanna, afhendingu orku og jafnrétti í verðlagsmálum, og það yrði Íslendingum þungur kross í raforkumálum; svo bætast olíumálin við!).

Í utanríkisráðherratíð Ingibjargar Sólrúnar, í Lundúnaferð hennar, voru brezk stjórnvöld þegar farin að leita hér hófanna í fiskveiðimálum og vilja örugglega ekki verða eftirbátar Spánverja í þeim efnum á Íslandsmiðum og í íslenzkum höfnum. 

Hvað á öll þessi gestakoma að fyrirstilla, ef ekki að reyna að hafa hér áhrif á ráða- og áhrifamenn? Hver ráðherrann á fætur öðrum, utanríkis- og Evrópumála, allt upp í forseta (Finnlands), mætir hér til að skrafa bak við tjöldin við ráðamenn, og svo fá þeir jafnan að reyna að hafa sín áhrif líka gagnvart almenningi með því að koma fram í fjölmiðlum, gjarnan í drottningarviðtölum hjá hinum ESB-áhugasama Silfur-Agli.

"Aðildarferlið" á að vera yfirstaðið, búið, punktur og basta! Því var í upphafi komið á með bolabrögðum gegn þjóðarvilja og þess gætt að bera ekki hina naumlega samþykktu þingsályktunartillögu fyrir tæpum fjórum árum undir þjóðina. Jafnframt var sú gróflega framknúna samþykkt Alþingis ólögmæt til úrvinnslu, af því að hún var ekki afgreidd með þeim hætti, sem 16.-19. gr. stjórnarskrárinnar kveður á um. Undirskrift forsetans vantaði! Samt rauk þáv. utanríkisráðherra, Össur Skarphéðinsson, tvívegis með hana út í lönd til að tvístarta sinni umsókn til ESB!

Núverandi stjórnvöld verða ekki fullsæmd af því, ef þau ætla að halda þessu áfram gangandi.

Eða hvað eru þau farin að gera í stöðvun á starfi "samninga"-nefndanna? Hafa Þorsteinn Pálsson og félagar fengið sín uppsagnarbréf? Eiga þeir að verða áfram á launum og nú fyrir alls ekkert? Getur ríkisstjórnin tekið ákvörðun, eða er það henni um megn? Ef þetta síðarnefnda á hér við, hver er þá skýringin?

Og hvernig stendur á því, að "Evrópustofu" er áfram leyft að halda hér uppi sinni áróðursstarfsemi? Nú hefur hún auglýst fund um Evrópusambandið og sjávarútvegsmálin í Vestmannaeyjum! "Stofan" sú arna virðist telja áfram nauðsyn að nota af sinni 230 milljóna Brussel-fjárveitingu til að liðka fyrir ESB hér á landi, eins og áfram sé grænt ljós á ESB-umsókn og innlimun.

Og hvers vegna er Evrópusambandsstofunum báðum ekki lokað, Bjarni og Sigmundur?

Sjá einnig þessa nýju grein: Blaðurfundur í Brussel - tækifæri til hreinskilni látið ónotað.

Jón Valur Jensson. 


mbl.is Evrópuráðherra Breta til Íslands
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Deila að rísa vegna fiskimiða og auðlinda á hafsbotni - Við megum ekki sofna á verðinum!

Landhelgi, fiskveiðilögsaga og efnahagslögsaga (EEZ) eru fyrirbæri sem skipta gríðarmiklu máli. Japanir leitast nú við að kaupa Senkaku-eyjar í A-Kínahafi af einkaeigendum, en landið átti tilkall til þeirra áður.

  • Gjöful fiskimið eru umhverfis eyjarnar og talið er að þar kunni að vera jarðefni sem hægt sé að nýta. Japanskir fiskimenn bjuggu á eyjunum fyrir seinni heimstyrjöldina. (Mbl.is.)

Gegn þessari viðleitni Japana bregðast nú Kínverjar harkalega. Vera má, að deilur, sem Kínverjar eiga í við Filippseyinga o.fl. vegna eyja í Suður-Kínahafi, sem og þessi deila geti leitt til vígvæðingar á þeim svæðum.

Ríkjum verður sífellt dýrmætara að halda fast í eignarrétt sinn á fiskimiðum og landgrunni og til hafsbotnsins og þess sem undir honum er, innan 200 mílna efnahagslögsögu. Þessu sækjast m.a. stórveldi eftir, og það sama á við hér við land. (Víðfeðm lögsaga okkar sést á þessari mynd (með grein hér), sem sýnir þriggja, fjögurra, 12, 50 og 200 mílna fiskveiðilögsöguna.)

Það fór illa, að Vestfirðingurinn frækni, sem hugðist nema land á Jan Mayen, fórst í ofviðri, áður en lagt skyldi upp í þá landvinningaferð. Hefði ferðin tekizt og búseta festst í sessi, ásamt nýtingu sjávargæða, og tilkalli lýst til Jan Mayen, eins og Norðmenn gerðu síðar, þá ættum við þar gríðarlega efnahagslögsögu til viðbótar við okkar u.þ.b. 750.000 ferkílómetra hafsvæði kringum landið.

Eftir efnahagslögsögu okkar sækist Evrópusambandið og ríki innan þess, þ.e. réttinum til nýtingar fiskistofna og jafnframt réttinum, sem sambandið hyggst taka sér í stjórn orkuauðlindamála. Nú þegar eru mjög víðtækar, en klóklega orðaðar valdheimildir einmitt í þá átt í Lissabon-sáttmálanum.

Undir Lissabon-sáttmálann yrðum við fortakslaust að segjast, ef við "gengjum í" Evrópusambandið, rétt eins og við yrðum þá að lúta lagasetningar- og stefnumótunarvaldi þess á sviði sjávarútvegs og m.a. þeirri meginreglu þar, að öll aðildarríki ESB hafi ótvíræðan rétt til jafns aðgangs fyrir fiskiskip sín til veiða á öllum miðum aðildarríkjanna innan 200 mílna markanna (sjá nánar hér: Esb. tekur sér alræðisvald yfir fiskveiðilögsögu milli 12 og 200 mílna!)

Ísland er og verður standandi dæmi um land, sem vegna þjóðarhagsmuna má aldrei og alls ekki "ganga í" Evrópusambandið. Við hefðum þar sáralítið að vinna, en nánast öllu að tapa og áhrifamáttur okkar svo til enginn.

Jón Valur Jensson


mbl.is Japan áforma að kaupa eyjar
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Hagsmunir Bretlands og Íslands - ólíku saman að jafna

Það gefur að skilja að það eru hagsmunir Bretlands að vera í hinu nýja stórveldi Evrópusambandinu. Ásamt öðrum fyrrverandi nýlenduveldum þar hefur Bretland komið því svo fyrir með Lissabon-sáttmálanum, að atkvæðavægi þess í ráðherraráðinu volduga og leiðtogaráðinu eykst um 46,6% hinn 1. nóv. 2014, þ.e. úr núverandi 8,41% í 12,33%. Þannig myndu Bretar ráða þar áttunda hverju atkvæði, áður en byrjað væri að telja samherja þess í atkvæðagreiðslum. Til samanburðar fengi litla Ísland 0,06% atkvæðavægi í þessum tveimur ráðum (205 sinnum minna en Bretar!).

Jafnvel þótt Bretar hafi liðið fyrir sjávarútvegsstefnu Evrópusambandsins, þá ætla þeir að bæta sér það upp ... á Íslandsmiðum. Hér fengju þeir jafnan aðgang að fiskveiðilögsögunni milli 12 og 200 mílna, rétt eins og Spánverjar.

Samfylkingarkonan Ingibjörg Sólrún komst strax á snoðir um þessi áform Bretanna síðla hausts 2008, eins og fram kom þá í Fréttablaðinu.

Þá ætla Bretar sér ennfremur að ná hér í raforku með sæstreng; eru strax farnir að undirbúa það, með komu ráðherra hingað, og fengu leiðitama 3ja mánaða ráðfrúna Oddnýju G. Harðardóttur til að undirrita viljayfirlýsingu þess efnis (hvað, fyrir næstu 1-5 ríkisstjórnir hér??! JÁ!!!).

Ef við létum fallerast fyrir ESB, myndi staða okkar í orkusölumálum stórversna, því að í Lissabon-sáttmálanum eru mjög hentugar valdheimildir fyrir ESB og Bretana til að ná hér fullum tökum á olíauðlindum og raforkudreifingu -- ekki með "þjóðnýtingu" þess arna til Brussel, heldur með skorðum við sölu til annarra en ESB-landa, með verðstýringu, ágengni-stýringu í auðlindirnar o.fl.

Þá er þess enn ógetið, að raforkusala Íslands sem hugsanlegs ESB-lands til Bretlands myndi koma niður á almennum neytendum hér, því að ólögmætt yrði að láta þá njóta fríðinda í formi lægra verðs en til Bretanna, það teldist brjóta í bága við jafnræðisreglur Evrópusambandsins. Afleiðingin yrði stórhækkað raforkuverð til heimilanna og a.m.k. allra annarra fyrirtækja en þeirra, sem beinlínis hafa innsiglaða samninga til langs tíma.

Þótt brezkur almenningur sé afar fráhverfur Evrópusambandinu -- aðeins fjórði hver Breti styður áframhaldandi veru í ESB - aðeins 8% vilja evru í stað punds! -- þá eru brezk stjórnvöld á öðru máli og sjá vitaskuld sóknarfæri fyrir sig að komast auðveldlega í að gramsa í okkar auðlindum. Þá yrði tvöfalds ósigurs þeirra hefnt: gagnvart Íslendingum í þorskastríðunum og gagnvart Spánverjum vegna sjávarútvegsstefnu ESB og dómsniðurstöðu ESB-dómstólsins.

Bretar eiga stórveldishagsmuni undir því að vera í Evrópusambandinu; Íslendingar, sem eru meira en 200 sinnum færri, eiga þar nánast öllu að tapa og nánast ekkert að vinna, enda ekki með vægi til að verja sig á vettvangi gömlu tíu nýlenduveldanna, sem frá 1.11. 2014 munu ráða um 73,34% atkvæðavægi í ráðherraráði og leiðtogaráði Evrópusambandsins.

Fagnaðarlæti sumra Esb-sinna yfir því, að tiltekin hugveita hafi sagt hagsmunum Breta betur borgið innan en utan ESB, eru því gersamlega misráðin, ef þeir ímynda sér, að þetta getið orðið okkur til fyrirmyndar um nokkurn skapaðan hlut!

Jón Valur Jensson.


Sjávarmálastjóri Spánar: auðlindir "evrópusambandsvæddar" þegar ríki gengur í ESB

Þetta kom fram í Spegilsviðtali Kristins R. Ólafssonar í Madríd við hann, Martín Fragueiro, 3. sept. 2009. Hann leit "björtum augum á viðræðurnar. Þær verða að vera báðum í hag, bæði ESB og Íslandi," sagði sjávarmálastjórinn.*

En það er undarlegt með fyrirsagnir -- að minnsta kosti á Rúv-vefnum, sem Kristinn R. Ólafsson ræður kannski engu yfir, þótt verið sé að fjalla um hans eigið framlag til frétta. Fyrirsögnin um þetta mál á á Rúv-vefnum var: Engin innrás Spánverja á Íslandsmið. Sú "ekkifrétt" hefði hins vegar átt að falla í skuggann af ískyggilegu tali Martíns um það sem þeir þeir spænsku ÆTLA sér, eins og fram kemur hér á eftir, í beinni uppskrift af upptöku af þessum Spegilsþætti og pistlinu á Rúv.is.

Kristinn segir í pistlinum:

  • En ... þó að sjávarmálastjórinn fari nokkuð undan í flæmingi, má lesa það milli línanna í svörum hans að Spánverjar muni, eðlilega, standa fast á sínu í komandi aðildarviðræðum Íslands og Evrópusambandsins og vísa bæði til viðskiptahagsmuna Íslendinga og veiðireynslu Spánverja við Ísland ef hún er fyrir hendi.

Þarna er strax sleginn sterkur tónn, feigðarboði raunar. Hér notar Fragueiro, þáv. sjávarmálastjóri Spánar, almennari orð:

  • "Ísland er ekki óþekkt; Ísland nýtur sérvirks fyrirkomulags gegnum Evrópska efnahagssvæðið þar sem vörur þess hafa frjálsan aðgang að svæði Evrópusambandsins, þ.e.a.s. það fær svipaða meðferð og aðildarlönd þess. Þess vegna lítum við björtum augum á viðræðurnar. Þær verða að vera báðum í hag, bæði Evrópusambandinu og Íslandi sem er það land sem hefur bankað upp á til að ganga í klúbbinn. [Sic!!]

"Við" vísar þó þarna til Spánverja. Og skoðið þetta, sem segir mun meira:

  • "Ég hygg að þegar ríki gengur í Evrópusambandið beri að tala um „evrópusambandsvæðingu" auðlinda og rökrétt að aðgangur að auðlindum þessum byggist á veiðireynsluEfnahagslegir þættir verða auðvitað teknir með í reikninginn, verslunarviðskiptin. Sem dæmi má nefna að viðskiptastaða sjávarafurða... - ég hef ekki gögn yfir allt Evrópusambandið - en bara viðskiptastaða Spánar og Íslands, 2007-2008, sýnir að Íslendingar fluttu inn til Spánar um 25 þúsund tonn fyrir 125 milljónir evra... (-) Hinsvegar nemur útflutningur Spánverja til Íslands ekki nema tæpri milljón evra síðustu tíu árin en það er að meðaltali 100.000 evrur á ári. Íslendingar hafa mikilla hagsmuna að gæta á markaði Evrópusambandsins og sérlega á þeim spænska..."

Veiðireynslan er vakandi í huga hans, en það er ekki eins og hann telji hana Spánverjum til trafala – þvert á móti.

  • "Við vitum vel hvað við þurfum að fara fram á þegar að viðræðum kemur. Ég hygg að við höfum mikilvæga þætti okkur í hag. Sögulega sókn flotans á Íslandsmið. Við erum alls ekki að tala um magnaða sókn. Og ég held að það þurfi að tilfæra eina staðreynd: nú sem stendur er Ísland sextánda mesta framleiðsluland sjávarafurða í heiminum en Spánn er í 23. sæti."

Til hvers er þessi sleipi maður að taka þetta fram? Hann hefur þegar undirstrikað, að útflutningur Spánverja til Íslands sé sáralítill (um 630 sinnum minni en útflutningur okkar til Spánar). Það tók hann ekki fram nema af því að hann lítur á það sem eins konar ójafnvægi eða skekkju sem þurfi að lagfæra, a.m.k. ef bæði löndin verða í sama ríkjasambandi. Svo vekur hann athygli á því, að Ísland (með um 130 sinnum færri íbúa en Spánn) er með mun meiri sjávarafla en hans eigið land – sem Evrópumálaráðherra Spánar, Lopez Garrído, hafði þó í öðru Spegilsviðtali kallað "heimsveldi í fiskveiðum". Auðséð er þó óánægjan með þessi ójöfnu skipti, og fara menn nærri um, hvað hann gefur hér í skyn: Ísland þarf að láta eitthvað af fiskveiðiréttindum sínum í hendur annarra, enda kallast það á við tal hans um "evrópusambandsvæðingu" auðlinda. Og í 3. lagi er svo vakandi hugsun hans um "veiðireynsluna".

En hver ætti að vera ástæða Spánverjans til að hafa veiðireynsluna svo mjög á orði og tengja hana "evrópusambandsvæðingunni"? Getur það verið, að það tengist allt 3.000 tonnum af karfa?! Ég vísa hér til orða hans, en dreg síðan mikilvægari ályktanir rétt á eftir; en Kristinn spyr hans þar fyrst:

  • En útilokar ekki reglan um hlutfallslegt jafnvægi önnur ríki frá veiðum á Íslandsmiðum enda hafa þau enga veiðireynslu þar hin síðari ár?
  • Martín Fragueiro svarar því til að samningar um fiskveiðar milli Íslands og ESB byggist á Oportó-samkomulaginu frá 1992 – það var gert í tengslum við EES-samninginn. Þar eftirlét sambandið Íslendingum um 30 þúsund tonn af loðnu í skiptum fyrir 3000 tonn af karfa. Martín Fragueiro segir að þessum aflaheimildum hafi verið útdeilt til sambandsþjóða sem höfðu reynslu af karfaveiðum, til Þjóðverja og Breta og smákvótum til Frakka og Belga. En raunin hafi sýnt að þessi samningur hafi ekki virkað þar sem Evrópusambandið hafi ekki haft næga loðnu til að bjóða Íslendingum og staðreyndin sé sú að ekkert Evrópusambandsskip sé nú við veiðar á Íslandsmiðum.
Vitaskuld drægju Spánverjar ekki langt á okkur, þótt þeir næðu þessum 3.000 karfatonnum! (eins skips ársveiði). Fragueiro dorgar hér fyrir margfalt meiri veiði en svo. Samt hefur hann í undanförnu máli verið að gæla við talið um veiðireynslu, þ.e.a.s. Spánverja, sennilega í merkingunni: umfram margar aðrar þjóðir í Evrópusambandinu, enda þegar búinn að tala um "sögulega sókn flotans [spænska]" á Íslandsmið. Og hvað getur á hangið á spýtunni, ef það er eitthvað meira en 3.000 karfatonn?
 
Jú, hann veit sem er, að bæði reglan um hlutfallslegan stöðugleika og tímaviðmið "veiðireynslu" skv. EB-reglum eru breytanleg atriði, jafnvel forgengileg, ef bandalaginu þókknast svo við að hafa. Í Hvítbók EB, svo nýrri sem frá maí 2009, er rætt um þann raunhæfa möguleika að afnema fyrrnefnda reglu, enda er það auðvelt, hún er ekki einu sinni í grundvallarlögum ESB. "Stefán Már Stefánsson, prófessor í Evrópurétti við Háskóla Íslands, ... segir, að þar sem reglan um hlutfallslegan stöðugleika sé ekki hluti af lagalegum grundvelli Evrópusambandsins, heldur afleiddri löggjöf, þá megi taka hana upp og breyta henni hvenær sem er. Sú ákvörðun yrði alfarið í höndum Evrópusambandsins, ekki Íslendinga einna."**
  • "Ég hygg að aðgangur að tilteknum auðlindum sé hluti af því sem kallast regluverk Evrópusambandsins. Það felur eðlilega í sér réttindi en því fylgja líka skyldur. Ég hygg að þessi mál eigi að taka fyrir við samningaborðið og reyna að finna lausnir sem báðir aðilar geti sætt sig við,"

segir hann ennfremur. Við það samningaborð yrði við Spánverja, Breta, Þjóðverja, Frakka, Belgi og Hollendinga að etja, sem allir hafa stundað veiðar á Íslandsmiðum, og e.t.v. Dani og Portúgali að auki, en einnig Brussel-valdabáknið sjálft. Aðstaða okkar yrði svipuð og músarinnar í mjúkum loppunum á kettinum, sem fljótar eru að breytast í klórandi krumlur.

Þið sáuð, lesendur góðir, hvernig Icesave-samninganefnd okkar var strax árið 2009 ofurliði borin á mettíma af lögfræðingaveldi Breta, sem tilreiddu allan lagatextann (auðvitað á tyrfnu, ensku lagamáli, ofar skilningi aðalsamninganefndarmanns okkar) og settu okkur þar stólinn fyrir dyrnar. Í ennþá viðameira máli væri auðvelt að kaffæra okkur með pappírum og kjaftagangi, sem allt kapp yrði lagt á að láta líta sem bezt út. Litla Ísland, sem sparaði milljónahundruð í Icesave-málinu til að fleygja milljarða-hundruðum, yrði auðveldur biti fyrir þessa marghöfða sókn að réttindum okkar – þeim réttindum sem Evrópumálaráðherra Spánar kallaði réttilega, í fyrrnefndu viðtali, „forréttindastöðu" íslenzkrar þjóðar.

En Kristinn R. Ólafsson reyndi þó að ýta ráðherranum upp að vegg, þar kominn í málinu, sem fyrr er frá sagt, og knýja á um svör, en takið líka eftir, hve flóttalegur sá síðarnefndi verður, einkum í lokaorðunum:

  • Kristinn R.: Væri mögulegt fyrir ESB, eða að áliti Spánverja, að það viðurkenndi sjávarútveg sem lífsnauðsynlega auðlind fyrir Ísland og að Íslendingar viðhéldu formlegri stjórnun þeirra mála?
  • Martín Fragueiro: "Það er mjög erfitt að ákvarða um þetta. Sjávarútvegur er mjög mikilvægur íslensku efnahagslífi...(-) ...og ekki aðeins til að fullnægja innanlandseftirspurn heldur er útflutningsmarkaðurinn helsti markaður Íslands. Ég hygg að í Evrópusambandinu séu fjölþætt tengsl, við erum á sameiginlegum markaði og hagsmunirnir margir. Þetta snýst um að finna jafnvægi milli hagsmuna eins ríkis, hvort sem það er sendingar- eða móttökuríkið, í þessu tilfelli framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, og hvers lands. Ég hygg að þetta verði að brjóta til mergjar í viðræðunum og það sé ótímabært að gera grein fyrir hver afstaða Spánar verður."

Þarna falla almenn orð, þ. á m. nokkur sem hljóma eins og sanngirni og skilningur, en þau hafa ráðherrar gjarnan uppi, þótt þeir hyggi á ásælni og kannski ekki sízt þá. (Látum Grím Thomsen þekkja valdamennina, en menn telja kvæði hans um Goðmund á Glæsivöllum óm af hans diplómatísku reynslu í París og víðar.) – En "jafnvægið" sem ráðherrann talar hér ítrekað um merkir ekkert minna en málamiðlanir og hrossakaup. Og ætlum við að hafa jafn-ótrúan mann og Össur Skarphéðinsson sem kaupahéðin á okkar vegum til að gera út um þau hrossakaup fyrir íslenzka þjóð að henni óspurðri?

* Viðauki 9.6. 2012: Einnig Stefan Füle viðurkenndi ósjálfrátt (þótt það væri ekki megináherzla hans) í viðtalinu við Boga Ágústsson í Sjónvarpinu nýlega, að í þessu aðildarmáli Íslands væri líka um hagsmuni Evrópusambandsins að ræða, og er sú játning hans þvert gegn því, sem ýmsir ESB-sinnar hér á landi hafa leyft sér að fullyrða og jafnvel sumir hverjir látið sem inntaka Íslands yrði ný byrði á Evrópusambandinu!!!

*Sjá þessa grein: Íslendingar gætu þurft að greiða skaðabætur vegna þorskastríðanna, sem byggir á frétt í Ríkisútvarpinu 9. febrúar 2007. Fréttin er öll afar athyglisverð og langt frá því að vera úrelt, heldur kannski einmitt tímabærari lesning nú en nokkru sinni fyrr. Menn lesi hana alla, sér til upplýsingar (raunar er hún stutt), en ég tek hér upp lokaorð hennar:

  • "Reglan um hlutfallslegan stöðugleika fjallar um fiskveiðiréttindi miðað við veiðireynslu þjóða en einnig um skaðabætur vegna tapaðra veiða. Stefán segir hugsanlegt að gangi Íslendingar í Evrópusambandið krefjist aðrar fiskveiðiþjóðir skaðabóta vegna tapaðra veiða þegar Íslendingar færðu út fiskveiðilögsögu sína."
 
Jón Valur Jensson.
Endurbirt grein af Moggabloggi höfundar 5. september 2009, en hér með nokkrum orðalagsbreytingum, einkum framan til, og uppfærslu fáeinna atriða, til að menn átti sig betur á samhenginu.

Strámaður Stefans Füle og það sem hann þagði um í Sjónvarpinu í gærkvöldi

Stefan Füle bjó sér til strámann: eins og umræða stæði um það, hvort ESB ætli sér að eignast auðlindir okkar í eignarréttar-merkingu, þannig að jarðorkulindir okkar yrðu t.d. þinglýstar eign ESB. Enginn hefur haldið því fram. En Füle valdi þessa merkingu, því að þar getur hann þó farið rétt með, en hann leyndi okkur hinu, að Evrópusambandið hefur þegar í Lissabon-sáttmálanum* gefið sér valdheimildir til íhlutunar um orku- og auðlindamál ríkjanna, t.d olíulinda, þ.e. til íhlutunar um stjórn þeirra, hvernig dreifingar- og sölumálum verði háttað, og það tengist líka álagningu, skattlagningu o.s.frv. Þannig getur Brussel-valdið í raun takmarkað umráðarétt ESB-ríkis yfir því t.d., hvert það megi selja olíu, og bannað beinlínis útflutning hennar út fyrir Evrópusambandið og þar með ekki leyft frjálsu markaðsverði að ráða; afleiðingin yrði lægra verð til eigenda auðlindanna: þjóðarinnar.

En með þessu væri Evrópusambandið að tryggja sér orku, rétt eins og Kínverjar reyna það með klækindalegum samningum við Afríkuríki.

Engin furða, að Füle talaði hikstalaust um, að Evrópusambandið hafi hagsmuni af því að ná Íslandi inn! En þetta hafa þó sumir ESB-talsmenn hér á landi þrætt endalaust fyrir og látið sem þeim í Brussel stæði slétt á sama, hvort Ísland færi inn eða ekki! Þetta er ekki í samræmi við umræðu um málið í Berlín, Madríd og í Bretlandi, og sjálft Evrópusambandsþingið í Strassborg og Brussel hefur beinlínis fagnað því að fá Ísland inn og jafnvel því, að íslenzkum ráðherra var vikið úr ríkisstjórninni eftir áramótin og þar með liðkað fyrir inntöku landsins í stórveldið.

Um margt annað þagði Füle og beitti raunar sjónhverfingum og blekkingum til að gera hlut Evrópusambandsins sem beztan og einkum sem jákvæðan valkost fyrir Íslendinga!!! Fekk hann mjög rúman tíma til slíks einhliða áróðurs. Ýmsar spurningar Boga Ágústssonar voru góðar og meitlaðar og fylgt nokkuð vel eftir og þó ekki í öllu, hann leyfði Füle að komast upp með undanbrögð í sumu, en um sitthvað annað var Bogi ekki nógu vakandi né einarður. Vafalaust er þetta þó erfitt hlutverk, sem hann var í, og Sjónvarpið ekki óháður fjölmiðill, en með góðri greiningu er þetta viðtal mikið efni til að vinna úr. Hætt er þó við hinu, að gagnrýnislausir hafi þar fengið áróðurinn beint í æð og látið blekkjast af vinsamlegu útliti sendimannsins, sem nú þjónar Evrópusambandinu, en áður austurevrópskum kommúnisma.

* Í íslenzkri útgáfu utanríkisráðuneytisins af honum eru þó þýðingarvillur, m.a. um þessi orkumál. Verður nánar fjallað um það hér síðar.

Jón Valur Jensson.


« Fyrri síða

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband