Úrskurður Mannréttinda­dómstóls Evrópu í máli Geirs Haarde felur líka í sér stjórnar­skrárbrot með ESB-umsókninni

MDE byggði á því að 16.-19.gr. stjórnar­skrár­innar væru í gildi: að meiri háttar stjórnar­málefni bæri því að leggja fyrir ríkis­stjórn. En þar er og kveðið á um að slík mál skal bera undir forsetann og að undirskrift hans fullgildi þau. Það á ekki aðeins við um lagafrumvörp.

Þingsályktunartillagan um að sækja um aðild að Evrópusambandinu var slíkt "mikilvægt stjórnarmálefni", eins og Árni Páll Árnason (lögfræðingur og formaður Samfylkingarinnar!) sagði sjálfur og viðurkenndi, sjá hér: Árni Páll Árnason minnir óvart á að ESB-umsókn Össurar og hans eigin flokks var ólögmæt!

Samt hljópst Össur, þá utanríkisráðherra, fram hjá þeirri skyldu að bera málið undir Ólaf forseta -- stökk bara með þings­ályktunina (þá enn ekki fullgilda skv. ákvæðum stjórnarskrár) beint út til ESB og það tvisvar!

Össur Skarphéðinsson verðskuldar að vera dreginn fyrir Landsdóm vegna þessa stjórnarskrárbrots.

Það sem meira er: Sjálf umsóknin var og er ógild. Alþingi uppfyllir bezt skyldu sína með því að afturkalla formlega þá sam­þykkt naums meirihluta þingmanna í júlí 2009.

Jón Valur Jensson.

16.-19. gr. Stjórnarskrár lýðveldisins Íslands eru sem hér segir:

 16. gr. Forseti lýðveldisins og ráðherrar skipa ríkisráð, og hefur forseti þar forsæti. 

 Lög og mikilvægar stjórnarráðstafanir skal bera upp fyrir forseta í ríkisráði. 
 17. gr. Ráðherrafundi skal halda um nýmæli í lögum og um mikilvæg stjórnarmálefni. Svo skal og ráðherrafund halda, ef einhver ráðherra óskar að bera þar upp mál. Fundunum stjórnar sá ráðherra, er forseti lýðveldisins hefur kvatt til forsætis, og nefnist hann forsætisráðherra. 
 18. gr. Sá ráðherra, sem mál hefur undirritað, ber það að jafnaði upp fyrir forseta. 
 19. gr. Undirskrift forseta lýðveldisins undir löggjafarmál eða stjórnarerindi veitir þeim gildi, er ráðherra ritar undir þau með honum. 

Snjall er Björn í greiningunni; Þorgerður Katrín lætur á sér skilja að kúvent sé ESB-stefnu Viðreisnar

En ekki er mikið að marka það; öll forystusveit Viðreisnar (sjá nöfnin) hefur frá upphafi haft Evrópu­sambandið fyrir augum sem sínar ær og kýr, sína Útópíu og himn­esku Je­rúsalem!

Komum rétt strax aftur að Þorgerði, en fyrst er að nefna, að Björn Bjarna­son rekur í frábærlega skýru yfirliti* ESB-umfjöllun Sjálfstæðisflokksins frá því haustið 2008 og fram undir þetta. Það er lærdómsríkt mörgum og áminning um að taka ekki mikið mark á áróðri ESB-kröfugerðar­fólks á Austurvelli um árið.

Aðspurð um það af fréttamanni Rúv, hvort Viðreisn, ef henni er boðið að stjórnar­myndunar­borði, mundi setja það sem skilyrði að gengið verði til atkvæða­greiðslu um áfram­haldandi viðræður við ESB á næsta kjör­tímabili, svaraði Þorgerður:

"Á þessu stigi tel ég rétt að flokkar setji ekki fram nein skilyrði."

Um þetta segir Björn á vef sínum, bjorn.is*:

Í ljósi sögunnar markar þetta svar tímamót. Viðreisn setur ekki atkvæða­greiðslu um framhald ESB-aðildar­viðræðna sem skilyrði fyrir myndun ríkisstjórnar. 

En hann bætir líka við:

Eftir yfirlýsingu Þorgerðar Katrínar sem vitnað er til hér að ofan vaknar spurning um hvort Viðreisnarfólk á samleið með Viðreisn. Hafi flokkurinn verið stofnaður um eitthvert málefni, sneri það að þjóðaratkvæðagreiðslunni um framhald ESB-viðræðna. Nú boðar flokksformaðurinn að ekki verði staðið við það loforð bjóðist ráðherrastólar.

Ólíklegt er að þessi yfirlýsing flokks­formannsins um hvarf frá meginstefnu flokksins breyti nokkru um aðdráttarafl hans við stjórnarmyndun.

Já, ekki er það traustsverðugt að stinga stefnu sinni niður í skúffu, þegar ráð­herrasætin bjóðast. Þetta gerði þó Steingrímur J. með hrikalegum afleiðingum árið 2009, eins og öllum á að vera kunnugt. Nú fer Þorgerður Katrín í hina áttina, en þó verður Viðreisnar-flokkurinn ávallt grunaður um græsku í okkar fullveldis­málum. Og þó að bæði Samfylking og "Viðreisn" verði að kyngja því, að þeirra heittelskaða ESB verður ekki á dagskrá hér næstu fjögur árin, þá er hætt við því, að þau reyni í millitíðinni að fara Fjalla­baksleið að því langtíma-markmiði, með því að vinna að því á þingi að spilla fyrir fullveldi­sákvæðum gildandi stjórnarskrár, en Logi Einarsson, formaður Sf., vill einmitt gera stjórnar­skrárbreyt­ingar að skilyrði fyrir því, að flokkur hans fáist til að taka þátt í stjórnarmyndun.

Hér er því full þörf á að vera áfram á verði, þótt sannfæring sumra sé kannski tíma­bundið til sölu fyrir völd og áhrif ráðherrastóla.

* Formaður Viðreisnar afneitar flokksstefnunni.

Jón Valur Jensson.

Meirihluti þings og þjóðar gegn ESB

Þrír vinstri flokkar (fyrrv. krata, kommún­ista, kvenna­lista og stjórn­leys­ingja) í slag­togi með Fram­sóknar­flokki hafa minni­hluta kjós­enda að baki sér, aðeins 31½ þingmann og vita sem er, að meiri hluti lands­manna vill EKKI Evrópu­sambandið, enda varð hrun í fylgi ESB-manna í kosningunum og engin vinstri bylgja þar, heldur straumur inn á miðjuna.

Engu að síður er fullrar varfærni þörf gagnvart hugsanlegri stjórn þessara flokka, hvort þeir t.d. ætla sér að fara að skera upp stjórnar­skrána, en þar eru Píratar róttækastir og Framsókn íhalds­sömust. Hér gæti legið undir, að þeir róttæku vilji m.a. kvitta upp á 111. og 67. gr. tillagna hins ólögmæta "stjórn­laga­ráðs", þar sem opnað var á snögga innlimun í Evrópusambandið, en lokað á frumkvæðis­vald þjóðarinnar að eðlilegri útleið úr því.

Já, höldum áfram að fylgjast með athöfnum þeirra sem með völdin fara.

Jón Valur Jensson.

Funda heima hjá Sigurði Inga

ESB er út úr öllu korti, ef Framsóknarflokkurinn fer í ríkisstjórn

Lilja Alfreðsdótt­ir, fv. utan­rík­is­ráðherra, bráð­skýr og snörp, eins og al­þjóð veit, lætur ekk­ert rugla sig um nauð­syn­leg megin­atriði stjórn­mála fram und­an. Þar er t.d. Evrópu­sam­band­ið alls ekki uppi á borð­um, ekki frekar en að skipt­ast á sendi­herrum við plánetuna Mars.

„Við för­um bara í þetta á grund­velli mál­efn­anna og hvað hægt er að gera og hvað er ekki hægt að gera,“ seg­ir hún í sam­tali við Hjört J. Guðmundsson á mbl.is, spurð um mögu­leg­ar stjórn­ar­mynd­un­ar­viðræður. Hún hafi ekki í hyggju að segja neitt af­ger­andi í þeim efn­um fyrr en fyr­ir liggi nokkuð skýr­ar lín­ur. (Mbl.is, nánar þar)

Lilja hefur þegar sagt í sam­tali við Morg­unút­varp Rás­ar 2 í gær, að niðurstaða þing­kosn­ing­anna á laug­ar­dag­inn sé ekki vís­bend­ing um að kjós­end­ur vilji að Evr­ópu­mál­in verði sett á dag­skrá, þ.m.t. þjóðar­at­kvæði um hvort taka ætti frek­ari skref í átt að inn­göngu í Evr­ópu­sam­bandið. Mörg önn­ur mál væru miklu brýnni.

Benti hún á að rík­is­stjórn í út­varpsþætt­in­um að Evr­ópu­sam­bands­málið hefði leikið vinstri­stjórn­ina 2009-2013 grátt, ekki síst þar sem hún hafi ekki verið skipuð flokk­um sem hafi verið ein­huga um að ganga í sam­bandið. Í sam­tali við mbl.is seg­ir hún að önn­ur lexía frá þeirri rík­is­stjórn væri að fær­ast ekki of mikið í fang. Það er ein­fald­lega óþarfi að flækja lífið að óþörfu." (Mbl.is)

Enginn ágreiningur er milli formanns og varaformanns Framsóknarflokksins um þessa stefnu, eins og heyra mátti á viðtali við Sigurð Inga í kvöldfréttum Sjónvarps í gær. Þótt hann slægi ekki 4-6 flokka stjórn út af borðinu sem hugsanlega, tók hann skýrt fram, að sú stjórn yrði að vera sammála um þau mál sem hún hefði á sínum verkefnalista. 

Þetta útilokar vitaskuld, að ESB-málið geti orðið þar á meðal.

VIÐAUKI um evrumál

Mjög er athyglisverður leiðari Þorbjarnar Þórðarsonar í Fréttablaðinu í dag: Engin töfralausn. Þar segir hann m.a. um evrumálin:

Lengi vel hafa Íslendingar kvartað undan háum vöxtum og óstöðugleika sem fylgifiskum íslensku krónunnar. Ókostirnir sem fylgja myntsamstarfinu um evruna eru síst skárri. Með aðild að myntsamstarfinu væru Íslendingar að færa yfirstjórn peningamála í hendurnar á Evrópska seðlabankanum og Eurogroup, hóps fjármálaráðherra evruríkjanna, þar sem ákvarðanir eru teknar með mjög ólýðræðislegum hætti eins og kom bersýnilega í ljós þegar skuldakreppan í Grikklandi var í hámæli. Þá er engin leið að spá fyrir um hvaða áhrif evran hefði á vinnumarkaðinn á Íslandi og fremur líklegt en hitt að atvinnuleysi muni aukast mikið. Þá myndi íslenska ríkið missa forræði á peningastefnunni og ekki geta notað gjaldmiðilinn sem sveiflujöfnunartæki. Það er mikilvægt að hafa hugfast að íslenska krónan er í senn upphaf flestra okkar vandamála í hagstjórn en lausnin á þeim á sama tíma.

Það mun taka mörg ár fyrir evruríkin að koma sér saman um breytingar á myntsamstarfinu til að tryggja stöðugleika til framtíðar. Að þessu virtu er erfitt að sjá hvers vegna ESB og aðild að myntsamstarfinu um evruna ættu að vera á dagskrá íslenskra stjórnmála í dag enda er evran engin töfralausn.

Jón Valur Jensson.

„Kemur í ljós hverjir ná saman“